ORTA VADELİ (2025-2027) PROGRAMDA İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK POLİTİKALARI
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2025-2027 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programını (OVP) kamuoyuna açıkladı.
Orta Vadeli Planın iş ve sosyal güvenlik hedeflerine ilişkin önemli başlıklar ve değerlendirmeler aşağıda sunulmuştur.
“Yeni Nesil Çalışma Biçimleri, İş-Yaşam Dengesi ve Güvenceli Esneklik İş Mevzuatının Gündeminde Yer Alacak.”
2025 yılı ilk çeyreğinden başlamak üzere sektörel dönüşümler, değişen işgücü ve çalışma biçimi talepleri, yeni nesil çalışma modelleri çerçevesinde işgücü piyasasının uyumu ve güvenceli esnekliği geliştirilmesi hedeflenmiştir.
Bu kapsamda;
- Uzaktan, kısmi ve geçici süreli çalışma ile platform çalışması gibi yeni nesil çalışma modelleri doğrultusunda, işgücü piyasasının ihtiyaçları, kadın erkek fırsat eşitliği ve iş-özel yaşam dengesini gözeten düzenlemeler yapılacaktır.
- İş Kanunu’nda sosyal taraflarla diyalog halinde yapılacak değişiklikler ve bu doğrultuda gerçekleştirilecek ikincil mevzuat çalışmaları ile işgücü piyasalarında güvenceli esneklik sağlanacaktır.
- 2026 yılı dördüncü çeyreğinden itibaren yeşil ve dijital dönüşümün işgücü piyasalarına yansımaları analiz edilerek, uyum ve adil geçiş sürecine yönelik programlar hayata geçirilecektir.
“Tasarruf İmkanlarının Arttırılması Amacıyla Tamamlayıcı Emeklilik Sisteminin Kurulması Hedeflenmektedir.”
2025 yılı dördüncü çeyreğinden itibaren Otomatik Katılım Sisteminin (OKS) işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulması hedeflenmiştir. Kamuoyunda tamamlayıcı emeklilik sistemine kıdem tazminatının entegre edileceğine yönelik bilgi ve değerlendirmeler yer almaktadır. OVP’de kıdem tazminatına ilişkin değerlendirme bulunmamaktadır.
“Sosyal Güvenlik Sistemi Esnek Çalışma Modellerine Uygun Hale Getirilecek, Etkin Teşvikler Uygulanmaya Devam Edecektir.”
2025 yılı dördüncü çeyreğinden itibaren;
- Sosyal güvenlik sisteminin fiili ve yasal kapsamının genişletilmesi ve kapsamda yer almayan grupların sisteme girişlerinin sağlanması için farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik uygulamalar geliştirilecek,
- Sosyal güvenlik mevzuatı değişen işgücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma şekillerine daha uyumlu hale getirilecek,
- İstihdam teşviklerinden etkin olmayanlar sonlandırılacak,
- Kadın, genç ve engellilere yönelik teşviklerin ağırlığı artırılarak teşvik sisteminin sade ve etkin bir yapıya kavuşturulması sağlanacak,
- Prim tabanını genişletmek üzere kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadelede veri analizine dayalı risk odaklı denetim faaliyetleri artırılacaktır.
2025 yılı birinci çeyreğinden itibaren prim borçlarının takip ve tahsilat süreçleri etkinleştirilecektir.
“Beşerî Sermayenin Hayat Boyu Öğrenme Çerçevesinde Geliştirilmesi ve Beceri Uyumunun İyileştirilmesine Yönelik Olanaklar ve Kurumlar Arası Etkileşim Geliştirilecektir.”
Beşerî sermayenin hayat boyu öğrenme çerçevesinde geliştirilmesi ve beceri uyumunun iyileştirilmesine yönelik olanaklar ve kurumlar arası etkileşim geliştirilecek, temininde güçlük çekilen meslek ve yetkinliklerin arzı artırılacak, nitelikli ara eleman açığı giderilecektir.
Bu kapsamda;
- İşgücü Uyum Programı, ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin mesleki eğitim, yetkinlik ve becerilerini dikkate alacak şekilde hayata geçirilecek,
- Girişim şirketlerinin nitelikli personel istihdam etmeleri kolaylaştırılacak, başta kadınlar olmak üzere girişimcilik programları yaygınlaştırılacak,
- Başta meslek yüksekokulları olmak üzere yükseköğretim kontenjanları kamu ve özel sektörün orta vadede ihtiyaç duyduğu işgücü ile uyumlu hale getirilecek,
- İmalat sanayii istihdamının özendirilmesi amacıyla istihdamını artıran KOBİ’lere KOSGEB tarafından istihdam desteği sağlanacak,
- Üniversite öğrencilerinin teknoloji firmalarında staj imkânlarını yaygınlaştırmak üzere, özel sektör firmalarının stajyer programları özendirilecek,
- Savunma sanayii, yapay zekâ, siber güvenlik, temiz ve sürdürülebilir enerji ile uzay teknolojileri gibi stratejik alanlarda nitelikli işgücü yetiştirmeye yönelik kamu-üniversite-özel sektör iş birliği programları hayata geçirilecek,
- Nitelikli insan kaynağını ve araştırma kapasitesini artırmak üzere ARGE projelerinde yer alan bursiyer sayısı artırılacak, genç araştırmacılara yönderlik desteği verilecektir.
- Sektörel kümelenmeler dikkate alınarak Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesi kapsamında ihtisaslaşan üniversiteler ile iş birliği doğrultusunda meslek liselerinin de ilgili alan ve dallarda ihtisaslaşması sağlanacaktır.
- Nitelikli insan kaynağı ihtiyacı olan stratejik teknoloji alanları belirlenecek ve bu alanlarda yurt dışına lisansüstü eğitim almak üzere öğrenci gönderilecektir.
“ARGE ve Tasarım Merkezleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Sayısı Artırılacak”
ARGE temelli yatırımlar ve girişimcilik desteklenecek, yenilik ekosistemi güçlendirilecektir. Arge ve Tasarım Merkezleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin sayısı artırılacak, bölge altyapıları desteklenerek girişim ofisleri modeli ile kuluçka merkezleri yaygınlaştırılacak, daha fazla girişimci ekosisteme dâhil edilecektir.
Büyük ölçekli özel sektör ARGE merkezleri ve teknopark firmalarının yeni teknoloji alanlarına odaklanmalarını ve öncü çıktılar üreterek rekabetçiliklerini güçlendirmelerini sağlayacak uzmanlaşma modeli hayata geçirilecektir.
“Yeşil Dönüşüm Hızlandırılacak”
İklim değişikliğiyle ilgili uygulamaları bütüncül bir biçimde ele alan temel mevzuat hazırlıkları tamamlanacak, yeşil dönüşüme katkı sağlayacak Yeşil Finans Stratejisi ve Eylem Planı uygulamaya konulacaktır.
Sıfır atık uygulamaları yaygınlaştırılacaktır.
Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının (SKDM) sektörlere etkileri değerlendirilecek, AB düzenlemelerinden etkilenecek sektörler için düşük karbonlu sektörel yol haritaları tamamlanacaktır.