2023 YILI İZİNSİZ ARACILIK VE YETKİSİZ GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ İLE İŞÇİ TEMİNİ SAĞLAYAN İŞYERLERİNE YÖNELİK PROGRAMLI TEFTİŞ SONUÇLARI
2023 yılı “İzinsiz Aracılık ve Yetkisiz Geçici İş İlişkisi ile İşçi Temini Sağlayan İşyerlerine Yönelik Programlı Teftiş Raporu” (Ekim/2024), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nın resmi internet sayfasında yayımlanmıştır. Raporun tamamı için tıklayınız.
Orta Vadeli Programın (2023-2025) kayıtlı işgücü piyasası hedefine ulaşmak amacıyla yapılan programlı teftişin konusu, izinsiz aracılık ve yetkisiz geçici iş ilişkisi faaliyetleridir.
Teftiş kapsamında 7 ilde (İstanbul, Kocaeli, Tekirdağ, Bursa, İzmir, Manisa ve Denizli) bulunan 80 işyerinde inceleme yapılmıştır. Teftiş kapsamına alınacak işyerleri belirlenirken;
- Sosyal Güvenlik kayıtları üzerinden 78.10 (İş bulma acentelerinin faaliyetleri) nace kodu ile faaliyet yürüten işverenlikler,
- 20 (Geçici iş bulma acentelerinin faaliyetleri) nace kodu ile faaliyet yürüten işverenlikler,
- 30 (Diğer insan kaynaklarının sağlanması) nace kodu ile faaliyet yürüten işverenlikler,
- Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’na intikal eden şikâyet/ihbar başvuruları,
- Programlı teftişe konu işverenlikler hakkında yazılı ve görsel medya üzerinden yapılan araştırmalarda özellikle “esnek işgücü temini”, “danışmanlık” “bordrolama” hizmetleri kapsamında “dönemsel işgücü ve personel hizmetleri” adı altında izinsiz aracılık ve yetkisiz geçici iş ilişkisi ile işgücü temin ettiği tespit edilen işverenlikler dikkate alınmıştır.
Yukarıdaki kriterlere göre teftiş kapsamına alınan 80 işyeri arasından aykırılık tespit edilen işyerleriyle ilgili tespitler şöyledir;
- 80 işverenlikten 6’sının Türkiye İş Kurumu’ndan izin almaksızın aracılık faaliyetinde bulunduğu tespit edilmiş ve bu işverenliklerden hizmet aldığı tespit edilen 5 işverenliğe de idari para cezası uygulanmıştır.
Tablo I–Aracılık Faaliyetlerine İlişkin Tespit Edilen Hususlar
| İzinsiz Olarak İş ve İşçi Bulmaya Aracılık Faaliyetinde Bulunan İşverenlik Sayısı | 6 |
| İşverenliklere Uygulanan Toplam İPC Tutarı (4904/m.20/a) | 889.568,00 TL |
| Hizmet Alan İşverenlik Sayısı | 5 |
| Hizmet Alan İşverenliklere Uygulanan Toplam İPC Tutarı (4904/m.20/a) | 265.642,00 TL |
- Toplam 80 işverenlikten 10’unun Türkiye İş Kurumu’ndan izin almaksızın geçici iş ilişkisi faaliyetinde bulunduğu tespit edilmiş, bu işverenliklerden hizmet aldığı tespit edilen 109 işverenliğe idari para cezası uygulanmıştır.
Tablo II–Geçici İş İlişkisi Faaliyetlerine İlişkin Tespit Edilen Hususlar
| Yetkisiz Olarak Geçici İş İlişkisi Düzenleyen İşverenlik Sayısı | 10 |
| İşverenliklere Uygulanan Toplam İPC Tutarı (4904/m.20/b) | 28.265.576,00 TL |
| Hizmet Alan İşverenlik Sayısı | 109 |
| Hizmet Alan İşverenliklere Uygulanan Toplam İPC Tutarı (4904/m.20/b) | 11.841.116,00 TL |
| Hizmet Alan İşverenliklere Uygulanan Toplam İPC Tutarı (4857/m.99/1-b) | 4.616.368,00 TL |
- Teftiş sürecinde yetkisiz geçici iş ilişkisi kurduğu tespit edilen işverenliklerden hizmet alarak işçi temin eden 96 işverenliğe; yetkisiz geçici iş ilişkisi kuran işverenliklerden temin ederek çalıştırdığı işçi sayısı dikkate alınarak idari para cezası uygulanmıştır.
Tablo III- Yetkisiz Geçici İş İlişkisine İlişkin Tespit Edilen Hususlar
| Yetkisiz Geçici İş İlişkisi Kurduğu Tespit Edilen İşverenliklerden Hizmet Alarak İşçi Temin Eden İşverenlik Sayısı | 96 |
| İşverenliklere Uygulanan Toplam İPC Tutarı (4857/m.7) | 4.616.368,00 TL |
- Teftiş sürecinde toplam 2 işverenliğe çalışma izni olmayan yabancı uyruklu işçileri çalıştırdığı gerekçesiyle, toplamda 4 yabancı uyruklu işçiye ise çalışma izni olmaksızın bir işveren bağlı olarak çalışmış oldukları gerekçesiyle idari para cezası uygulanmıştır.
Tablo IV- Yabancı Uyruklu Çalışan/Çalıştıran Tespitine İlişkin Hususlar
| Çalışma İzni Olmaksızın Yabancı Uyruklu Çalıştıran İşverenlik Sayısı | Çalışma İzni Olmayan Yabancı Uyruklu Sayısı | 6735/m.23’e Muhalefetten Uygulanan Toplam İPC Tutarı | |
|
2 |
4 |
İşverenlikler için | İşçiler için |
| 143.260,00-TL | 57.272,00 TL | ||
