İŞGÜCÜ UYUM PROGRAMI HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR
Türkiye İş Kurumu’nun mesleki nitelik kazandırmaya yönelik aktif işgücü programları arasında işgücü uyum programında ilişkin detaylar, 29 Ağustos 2024 tarihli Resmî Gazete yayımlanan İşgücü Uyum Programının Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te belirlenmiştir.
İşgücü Uyum Programı, kamu menfaati gözetilmek kaydıyla kamu kurum ve kuruluşları iş birliğiyle hasta bakımı, çocuk bakımı, tarım, hayvancılık, ağaçlandırma, geri dönüşüm… gibi alanlarda düzenlenecek programlardır
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde İşgücü Uyum Programı (İUP) hakkında sık sorulan sorular derlenmiş olup faydalı olmasını dileriz.
***
- İşgücü Uyum Programı (İUP) Nedir?
İşgücü Uyum Programı, özel politika gerektiren gruplar başta olmak üzere işsizlerin istihdam edilebilirliğini artıracak bilgi, beceri, çalışma alışkanlığı ve disiplinini kazandırmak üzere Türkiye İş Kurumu tarafından aktif işgücü hizmetleri kapsamında kamu kurum ve kuruluşları ile iş birliği yapılarak düzenlenen programdır.
- İşgücü Uyum Programı (İUP) Hangi Alanlarda Düzenlenebilir?
Kamu yararı gözetilmek şartıyla hizmet sağlayıcı kurumlar tarafından iletilen taleplerin İŞKUR Genel Müdürlüğü tarafından uygun görülmesi halinde;
a) Engelli, yaşlı ve hasta bakımına yönelik faaliyetlerin desteklenmesi,
b) Çocuk bakım işlerine yönelik faaliyetlerin desteklenmesi,
c) Tarımsal üretim uygulamalarının ve hayvancılık faaliyetlerinin desteklenmesi faaliyetleri,
ç) Ağaçlandırma faaliyetlerinin desteklenmesi,
d) Kamusal alanların temizlik, bakım ve onarım faaliyetlerinin desteklenmesi,
e) Geri dönüşüm ve atık imha faaliyetlerinin desteklenmesi,
f) Parkların ve yeşil alanların korunması ve geliştirilmesi faaliyetlerinin desteklenmesi,
g) Biyolojik çeşitliliğin korunması ve doğal yaşam alanlarının restorasyon faaliyetlerinin desteklenmesi,
ğ) Spor ve kültür faaliyetlerinin desteklenmesi,
h) İŞKUR tarafından belirlenecek ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla yürütülebilecek diğer faaliyetlerin desteklenmesi,
amacıyla program düzenlenebilir.
Yukarıda sayılan uygulama alanları kamusal hizmetlerin desteklenmesine yönelik belirlenmiş olup belirli bir mesleğe yönelik program düzenlenemez.
- İşgücü Uyum Programına (İUP) Katılım Şartları Nelerdir?
İUP’a katılmak için;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) İŞKUR’a kayıtlı olmak,
c) 18 yaşını tamamlamış olmak,
ç) Yaşlılık veya malullük aylığı almamak,
d) Program talep tarihinden önceki bir yıl içerisinde ve programın fiilen başlayacağı tarihe kadar yüklenicinin veya bağlı, ilgili, ilişkili ve yan kuruluşlarının çalışanı olmamak,
e) Başvuru tarihinden önceki son bir aylık sürede 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında sigortalı olarak bildirilmemiş olmak veya sigortalı sayılmamak,
f) Başvuru tarihi itibarıyla 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olarak bildirilmemiş olmak veya sigortalı sayılmamak,
g) Hane gelir şartını sağlamak,
ğ) İŞKUR tarafından sunulan aktif işgücü veya işsizlik sigortası programlarının yararlanıcısı olmamak,
şartları aranır.
- Hane Gelir Şartının Kapsamı Nedir?
Hane gelir şartının kapsamı bir aylık asgari ücretin net tutarının bir ila dört katı arasında İŞKUR Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecektir.
- İşgücü Uyum Programına (İUP) Yapılacak Başvuru Usulü Nedir?
İŞKUR sistemi üzerinden açılan ilanlara başvuru süresi boyunca e-Devlet, ALO 170 ve e-şube üzerinden başvurular alınacaktır. Zorunlu hallerde İŞKUR il müdürlükleri ve hizmet merkezlerince de başvuru alınabilecektir.
Başvuru süresi beş gündür. Sistemden kaynaklı sorunlara bağlı olarak süresi içerisinde başvurusu alınamayan kişilerin başvuruları, ilgili programın katılımcılarının belirlenmesinden önce müracaat edilmesi durumunda, değerlendirmeye alınabilir.
- İşgücü Uyum Programı (İUP) Nasıl Uygulanacak?
Programın ilk dört haftasında yararlanma süresi haftalık otuz yedi buçuk saat ve beş gün olarak uygulanır. İlk dört hafta sonrasında haftalık yararlanma süresi yirmi iki buçuk saat ve üç gün olarak uygulanır.
Programların başlangıç günü her halükârda pazartesi günü olacak şekilde ve günlük program süresi yedi buçuk saat olarak uygulanır.
Katılımcıların katılım sağlayacakları günlere ilişkin çizelgeler program başlangıcından önce yüklenici tarafından İŞKUR’a bildirilir. Program devam süresince cari ay içerisinde değişiklik yapılamaz. Takip eden aylara ilişkin çizelgelerde yapılacak değişiklikler cari ay sonuna kadar İŞKUR’a bildirilir.
İUP uygulama süresi, her bir program için en fazla 10 aydır ve sözleşmede belirlenen sürenin tamamlanmasıyla sona erer. Başlangıçta program süresinin 10 aydan az olarak belirlenmesi halinde sözleşme ile belirlenen program süresi uzatılamaz.
Cari yılda tahsis edilen ve izleyen yıla devreden programların bitiş tarihi her halükârda izleyen yılın 30 Haziran tarihini geçemez.
Programın ilk dört haftalık döneminde günlük yedi buçuk saat ve toplamda sekiz gün olacak şekilde meslek edindirmeye hazırlık eğitimleri ve/veya kişisel gelişim eğitimleri verilir. Programın son iki haftası içerisinde katılımcılara üç gün süreli iş arama becerisinin geliştirilmesine yönelik olarak il müdürlüğü tarafından eğitim verilir.
Bir katılımcı, İşgücü Uyum Programlarından toplamda en fazla 140 fiili gün yararlanabilir.
Mazeretsiz olarak programdan ayrılanlar, kendi kusuru nedeniyle ilişiği kesilenler veya yararlandığı program bittikten sonra Kurum tarafından niteliklerine uygun bulunan en az iki iş teklifini mazeretsiz olarak kabul etmeyenler son yararlanma tarihi üzerinden on iki ay geçmedikçe yeni bir İUP’tan yararlanamaz.
Programdan ayrılan ya da ilişiği kesilen katılımcının yerine yedek listeden, yedek listeden karşılanamaması halinde ise başvuru ve katılım şartlarını sağlayan Kuruma kayıtlı kişiler arasından programın uygulandığı yere en yakın bölgeden başlamak kaydıyla yeni katılımcılar dâhil edilebilir.
- İşgücü Uyum Programında (İUP) Hangi Eğitimler Verilecek?
Eğitim dönemlerinde programda yer alan katılımcıların düzenlenecek eğitimlere katılması zorunludur.
Katılımcılara programın ilk dört hastasında ve son iki haftasında aşağıda yer alan eğitimler verilir:
a) İş sağlığı ve güvenliği eğitimi.
b) Bağımlılıkla mücadele eğitimi.
c) İş arama becerisinin geliştirilmesi eğitimi.
ç) İş ahlakı, motivasyon ve stres yönetimi eğitimi.
d) Kişiler arası ilişkiler ve etkili iletişim eğitimi.
e) Finansal okuryazarlık eğitimi.
f) İŞKUR Genel Müdürlüğü tarafından katılımcıların niteliğinin geliştirilmesi için belirlenecek diğer eğitimler.
8. İşgücü Uyum Programında (İUP) Katılımcıların Devam Zorunluluğu Var Mı? İzin Alma İmkânı Var Mı?
Katılımcıların programa devamı zorunludur. Katılımcılar yükleniciye bilgi vermek ve onay almak kaydıyla; katılım günü olarak belirlenen günler için program süresinin 6 aya kadar olması durumunda 7, daha uzun süreli olması durumunda ise 10 güne kadar izin kullanabilir.
Sağlık sorunları, evlenme, doğum ve birinci derece yakınlarının vefatı ve benzeri durumlar yukarıda belirtilen izin süresi kapsamında değerlendirilir. Ancak kamu düzenini ve programın sürdürülebilirliğini etkileyecek salgın, olağanüstü hal, seferberlik halleri ve benzeri durumlar nedeniyle yaşanacak devamsızlıkların izin kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğine İŞKUR Genel Müdürlüğü karar verir.
İznin kullanımı için, izin dilekçesinin yükleniciye onaylatılması gerekmekte olup dilekçede mazeret bildirilmesi zorunlu değildir.
5510 sayılı Kanuna göre iş kazası ve meslek hastalığı kapsamına giren sağlık sorunları hariç, herhangi bir nedenle yukarıda belirtilen izin sürelerinin aşılması halinde, yüklenici tarafından katılımcının ilişiği kesilerek İŞKUR il müdürlüğüne bildirilir.
- Katılımcılar Ödeme Alacak Mı? Sigortalılık Bildirimleri Yapılacak Mı?
Katılımcılara yapılacak günlük cep harçlığı tutarı İŞKUR Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Ancak bu tutar günlük asgari ücret tutarının üstünde olamaz.
Her bir katılımcıya yapılacak ödeme, Yönetim Kurulu tarafından belirlenen tutarın katılım sağlanan gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda cep harçlığından oluşur.
Programlara devam edilen süre içerisinde ortaya çıkacak sosyal güvenlik prim giderleri, 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında her bir katılımcı için tahakkuk edecek sigorta primlerinden oluşur.
Katılımcıların sigortalılık bildirim ve tescil işlemleri yüklenici tarafından gerçekleştirilir. Sosyal güvenlik primleri, katılım sağlanan günler üzerinden bildirilir.
Resmî ve idari tatil günlerinde program uygulanmaz ve bu günler için herhangi bir ödeme yapılmaz.
Katılımcıların izin kullandıkları günler için cep harçlığı ve sosyal güvenlik prim ödemesi yapılmaz.
Cep harçlığı ve sosyal güvenlik prim ödemesi dışında ortaya çıkabilecek hiçbir ödemeden İŞKUR sorumlu tutulamaz.
