DUYURU 2024/08
DUYURU 2024/08 Çalışanların Bir Kısmına İşyerinde Yemek Verilip Bir Kısmına Nakit Yemek Bedeli Ödenmesine/Yemek Kartı Verilmesine İlişkin Açıklama
1/12/2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, işverenler tarafından hizmet erbabına işyerinde veya
müştemilatında yemek verilmemesi kaydıyla yemek bedelinin nakit olarak verilmesi suretiyle sağlanan menfaatler de istisna kapsamına alınmıştır.
Nakit ödenen veya yemek kartına yüklenen yemek yardımlarında gelir vergisi istisnasından yararlanılabilmesi için işverenler tarafından işyerinde veya müştemilatında
yemek verilmemesi şartı aranılmaktadır.
Ancak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından 21.11.2023 tarihli özelgede1, işyerinde çalışanlara yemek hizmeti verilmesine rağmen vejetaryen olma, yemek menüsünü
tercihlerine uygun bulmama gibi çeşitli nedenlerle yemek hizmetinden yararlanmak istemeyen personele nakit olarak yapılan yemek bedeli ödemelerinin istisna kapsamında
değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir.
Özelge görüşünün yeterince açık olmaması, işyerinde yemek hizmeti sunulmasına rağmen, çölyak, gut, kronik bağırsak hastalığı gibi sağlık sorunları nedeniyle veya uzaktan
çalışmaları nedeniyle ya da Ramazan ayında oruç tutmaları nedeniyle yemekhane hizmetinden yararlanamayan çalışanlara ödenen yemek parasının veya yemek kartına
yüklenen paraların gelir vergisine veya prime esas kazanca dahil edilip edilmeyeceği, edilecek ise tamamının mı yoksa istisnayı aşan kısmın mı dahil edilmesi gerektiği
konusunda tereddüt hasıl olmuştur.
Konuya ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığından ve Sosyal Güvenlik Kurumundan görüş sorulmuş olup duyurumuzda yemek yardımlarının durumu açıklanmıştır.
1- Gelir İdaresi Başkanlığı Yönünden
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığınca2, işyerinde çalışanlara yemek hizmeti verilmesine ve işyerine de gelmelerine rağmen çeşitli nedenlerle bu yemek hizmetinden yararlanmak
istemeyen personele nakit veya yemek kartı olarak yapılan yemek bedelinin istisnaya konu edilemeyeceği belirtilmiştir.
Buna göre;
• İşyerine gelerek yemekhane hizmetinden çeşitli nedenlerle (yemek beğenmeme, çölyak veya benzeri bağırsak rahatsızlığı bulunma, vejetaryen olma, oruç tutma)
yemek hizmetinden yararlanmak istemeyen personele nakit veya yemek kartı olarak yapılan yemek bedeli istisnaya konu edilemeyecek,
• Satış temsilcisi ve uzaktan çalışma gibi sebeplerle işyerine gelmeyen, haliyle yemekhane hizmetinden faydalanması fiilen imkansız olan personele nakit veya
yemek kartı olarak yapılan yemek bedeli istisnaya konu edilebilecektir.
2- Sosyal Güvenlik Kurumu Yönünden
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından alınan görüşte3 aynı işyerinde çalışan bazı sigortalılara işyerinde veya müştemilatında, bazı sigortalılara da yemek verme hizmetini
sağlayan yerlerde yemek verilmesi durumunda işverenin sunduğu yemekhane hizmetinden faydalanmayan/faydalanamayan sigortalılara nakit yemek yardımı
verilmesi veya sigortalılar için işyeri veya müştemilatı dışında kalan yerlerde üçüncü kişilere yemek bedeli adı altında fatura karşılığı nakden ödeme yapılması veya yemek
kuponu/çeki/kartı verilmesi halinde günlük brüt asgari ücretin %23,65’ inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil
edilmeyecektir.
Örnek 1-
İşyerinde yemekhane hizmeti bulunmakla birlikte işçilerin bir kısmı işyerinde bir kısmı da uzaktan çalışmaktadır.
• İşyerine gelen işçilerden çölyak hastası olan 2 kişiye nakit veya yemek kartı yoluyla yemek yardımı verilmesi durumunda yapılan bu ödeme gelir vergisine
bakımından kesintiye tabi tutulacak, sosyal güvenlik açısından ödemenin 2024 yılı için günlük 157,69 Türk lirasına kadar olan kısmı prime kazançtan istisna
tutulacaktır.
• Uzaktan çalışan işçilere nakit olarak veya yemek kupunu/çeki/kartı şeklinde yemek yardımı verilmesi durumunda gelir vergisi açısından 2024 yılında günlük
170 Türk lirasına kadar olan kısmı istisnaya konu edilecek, sosyal güvenlik mevzuatı açısından ödemenin 2024 yılı için günlük 157,69 Türk lirasına kadar olan
kısmı prime esas kazançtan istisna tutulacaktır. Uzaktan çalışanların çalıştıklarıyerin işyeri olarak değerlendirildiği dikkate alındığında, işyerinde yemekhane
hizmeti olmadığı kabul edilerek yemek parası ve yemek kupunu/çeki/kartı şeklinde yapılan ödemelerin istisna uygulamasından yararlanılmasına engel
oluşturmayacağı değerlendirilmektedir.
Örnek 2-
İşyerinde yemekhane hizmeti bulunmakla birlikte işçilerin bir kısmı işyerinde bir kısmı da hibrit modelde çalışmaktadır. Hibrit modelde çalışanların puantaj takibinde yaşanan
aksaklık nedeniyle işe geldiği günler için nakit yemek yardımı alarak yemekhane hizmetinden de faydalanması halinde aynı iş günü için birden fazla türde yemek yardımı
alması nedeniyle nakit olarak verilen yemek yardımı için hem gelir vergisi hem de prime esas kazanç bakımından istisnaya tabi tutulması mümkün değildir.
(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)