SİRKÜLER 2022/39
İŞ HUKUKUNDA YILLIK ÜCRETLİ İZİN
Anayasa, çalışanların dinlenme hakkına sahip olduklarını, ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartlarının kanunla düzenleneceğini belirtmiştir. Bunun doğal sonucu olarak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. ve takip eden maddelerinde de ücretli yıllık yıllık ücretli izin hakkı ve şartları düzenlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilerden işyerine girdiği günden başlayarak, deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olanlara işyerindeki kıdemlerine ve yaşlarına göre yıllık ücretli izin verilmektedir.
4857 sayılı İş Kanunu’na göre yıllık ücretli izinlere ilişkin asgari süreler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
| ASGARİ YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRELERİ | ||
| Kıdem Süresi/Yaş | İŞÇİLER İÇİN | YERALTI İŞLERİNDE ÇALIŞAN İŞÇİLER İÇİN |
| Hizmet süresi bir yıldan beş yıla kadar
(beş yıl dâhil) olanlara |
14 gün | 18 gün |
| Hizmet süresi beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlar | 20 gün | 24 gün |
| Hizmet süresi on beş yıl (dâhil) ve daha fazla olanlar | 26 gün | 30 gün |
| 18 yaş ve altında olan küçükler (İlk 5 yıllık kıdem süresi için) | 20 gün | 18 yaş ve altında olan küçükler yeraltı ve su altı işlerinde çalıştırılamaz. |
| 50 yaş ve üzerinde olan işçiler (İlk 5 yıllık kıdem süresi için) | 20 gün | 24 gün |
Genel bir kural olarak, 18 yaş ve altında olan küçüklerle 50 yaş ve üzerinde olan çalışanların yıllık izin süreleri 20 günden az olamayacaktır. Yer altı işlerinde çalışanlar için asgari yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanmaktadır. Dolayısıyla yer altı işlerinde sadece 50 yaş ve üzerinde olan erkekler için 24 günden az yıllık izin süresi kullandırılması söz konusu değildir.
| YILLIK ÜCRETLİ İZNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI | |
| Fiil | 2022 Yılı İdari Para Cezası Miktarı |
| Yıllık ücretli izni yasaya aykırı şekilde bölmek | 755 TL (Bu durumdaki her işçi için) |
| İş sözleşmesi feshedilen işçiye yıllık izin ücretini ödememek | 755 TL (Bu durumdaki her işçi için) |
| 4857 sayılı İş Kanunu’nun 57. maddesinin 3. ve 4. fıkrasına aykırı bir şekilde yıllık izin ücretini ödememek veya eksik ödemek | 755 TL (Bu durumdaki her işçi için) |
| Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğinin usul ve esaslarına aykırı olarak izni kullandırmamak veya eksik kullandırmak | 755 TL (Bu durumdaki her işçi için) |
Yıllık ücretli izne ilişkin tüm bu kurallarla birlikte tereddüt yaşanan hususlara ilişkin güncel Yargıtay Kararları bu sirkülerimizde yer almaktadır.(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)