DUYURU 2021/135
BEŞ PUANLIK İNDİRİMDE TÜRKİYE GENELİ BORÇ
SORGUSU
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2021/26 Sayı ve 19.07.2021 tarihli genelgesiyle beş puanlık teşvik şartları arasında işverenin Sosyal Güvenlik Kurumuna yasal ödeme süresi geçmiş borcunun bulunup bulunmadığı hususunun 1/9/2021 tarihinden (2021/Eylül ayından/döneminden) itibaren işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerleri esas alınarak yapılacağı belirtilmiştir.
01/09/2021 tarihinden itibaren beş puanlık teşvik indiriminde Türkiye genelinde
yapılacak borç sorgusuna ilişkin detaylar aşağıda başlıklar halinde sunulmuştur.
1. BEŞ PUANLIK TEŞVİK İNDİRİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine göre malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutarın Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanabilmesi için diğer şartların yanı sıra işverenin Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmama şartını da sağlaması gerekmektedir.
İşverenin Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş borcunun bulunup bulunmadığı hususu 1/9/2021 tarihinden (2021/Eylül ayından/döneminden) itibaren işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerleri esas alınarak yapılacaktır.
2. BEŞ PUANLIK İNDİRİM UYGULAMASINDA İŞVEREN BORCUNUN
BULUNMAMASI
Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmının Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanabilmesi için, işverenlerin Türkiye genelinde, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi uyarınca beş puanlık indirim uygulamasında işverenin Kuruma olan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu, 2021/Eylül ayına/dönemine ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren işyeri bazında değil, işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerleri esas alınarak sorgulanacaktır.
Bu durumda, beş puanlık indirimden yararlanmak isteyen ve kapsama giren bir işverenin aynı veya farklı Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğünde işlem gören birden fazla işyeri dosyasının bulunması halinde, işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerlerinden kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir.
İşverenin Türkiye genelindeki işyerlerinden herhangi birinin yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması halinde, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işyerlerinden dolayı da beş puanlık indirimden yararlanılamayacaktır.
Örnek 1- (A) Limited Şirketinin, Mersin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde
işlem gören işyerinden dolayı yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik
sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme
zammı borcunun bulunmamasına karşın, Ulucanlar Sosyal Güvenlik
Merkezinde ödeme vadesi geçmiş prim borcunun bulunduğu varsayıldığında,
işveren Ulucanlar Sosyal Güvenlik Merkezindeki işyerinin yasal ödeme süresi
geçmiş sigorta primi borcunu gecikme cezası ve gecikme zammı ile ödemediği
sürece Mersin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde işlem gören işyerinden de beş
puanlık indirimden yararlanamayacaktır.
Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmayan özel nitelikteki işyeri işverenlerinin söz konusu indirimden yararlanabilmeleri için, muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini 5510 kanun türünü seçmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma göndermeleri gerekmektedir.
İşverenlerin muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini 5510 kanun türünü seçmek
suretiyle Kuruma göndermeleri sırasında, işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerlerinin yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunup bulunmadığı sistem tarafından sorgulanacak ve herhangi bir işyerinden kaynaklı yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve
gecikme zammı borcunun bulunması halinde işverenin Türkiye genelindeki hiç bir
işyerinden 5510 kanun türünü seçmesi mümkün bulunmayacaktır.
Bununla birlikte, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunan işverenler, bahse konu borçlarının tamamını ödemeleri veya söz konusu borçların çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olması, yapılandırma/taksitlendirme işlemleri devam ediyor olması ve yapılandırma/taksitlendirme kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının da bulunmaması kaydıyla, söz konusu indirimden, yasal verilme süresi sona ermemiş ilk muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinden başlanılarak Türkiye genelinde indirim kapsamına giren tüm
işyerlerinden yararlanabileceklerdir.
Örnek 2- (B) Limited Şirketinin, Adana, Hatay ve Malatya Sosyal Güvenlik İl
Müdürlüğünde işlem gören üç işyeri olduğu, söz konusu işverenin Hatay
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğündeki işyerinden Kuruma 10.000,00 TL sigorta
primi, işsizlik sigortası primi ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme
zammı borcunun bulunduğu, bu borcunu 18/10/2021 tarihinde ödediği
varsayıldığında, yasal ödeme süresi geçmiş borçların, 2021/Eylül ayına ilişkin
muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma son verilme süresinden
(26/10/2021 tarihinden) önce ödenmiş olması nedeniyle, Adana, Hatay ve
Malatya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde işlem gören işyerlerinden dolayı
2021/Eylül ayına ait muhtasar ve prim hizmet beyannameleri yasal ödeme
süresi geçmiş borçların ödendiği 18/10/2021 tarihinden, 2021/Eylül ayına
ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin Kuruma son verilme süresi
olan 26/10/2021 tarihine kadar 5510 kanun türü seçilmek suretiyle
gönderilebilecektir.
Bunun yanı sıra, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin 5510 kanun türü seçilerek gönderilmesi sırasında işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerlerinden kaynaklanan sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borç türleri için ayrı ayrı olmak üzere, toplam 15,00 TL’nin altındaki borç asılları (15,00 TL dahil) sorgulama sırasında dikkate alınmayacaktır.
3. BEŞ PUANLIK İNDİRİM UYGULAMASINDA TÜRKİYE GENELİ BORÇ
SORGUSU KAPSAMINA GİREN BORÇLAR
İşverenin Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunup bulunmadığının tespiti sırasında, işverenlerin Kurumda kendi adına tescil edilmiş tüm işyerlerinden ve kendi adına tescil edilmiş tüm alt işverenliklerinden kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları sorgulanacaktır.
Bu sorgulama gerçek kişi işverenlerde T.C. kimlik numarası, tüzel kişi işverenlerde vergi kimlik numarası esas alınmak suretiyle yapılacaktır.
İşverenin, kendi adına tescil edilmiş işyerleri ve alt işverenlikleri haricinde ortak, üst
düzey yönetici ve işveren vekili olarak işlem gördüğü işyerleri ile işverenin gerçek kişi olması halinde kendi sigortalılığından kaynaklanan 5510/4-1-b kapsamındaki ve 5510/60-g kapsamındaki yasal ödeme süresi geçmiş prim borçları sorgulanmayacaktır.
Örnek 3- (C) Limited Şirketine ait İstanbul ve İzmir Sosyal Güvenlik İl
Müdürlüğünde işlem gören işyerlerinin Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmadığı, ancak (C) Limited
Şirketinin başka bir işverendeki alt işverenliğinden dolayı Kuruma yasal
ödeme süresi geçmiş prim borcunun bulunduğu varsayıldığında; alt
işverenlikten kaynaklanan borcu ödenmediği sürece anılan işverenin İstanbul
ve İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde işlem gören işyerlerinden dolayı beş
puanlık indirimden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
Örnek 4- (D) gerçek kişi işvereninin Ostim Sosyal Güvenlik Merkezinde işlem
gören işyerinden Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik
sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme
zammı borcunun bulunmadığı, ancak bu gerçek kişinin başka bir şirketteki
ortaklığından dolayı Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim borcunun
bulunduğu varsayıldığında; diğer şartlar sağlanmak kaydıyla anılan işverenin
Ostim Sosyal Güvenlik Merkezinde işlem gören işyerinden dolayı beş puanlık
indirimden yararlanması mümkün bulunmaktadır.
Bununla birlikte, muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin 5510 kanun türünü seçerek Kuruma gönderebilmesi için, işverenin gerek kendisinden gerekse kendisinden iş alan alt işverenlerden kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir.
4. DİĞER HUSUSLAR
4.1. Kuruma Türkiye geneli yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunan işverenler malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinde beş puanlık indirimden yararlanamayacağından, bu işverenlerin 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ilave altı puanlık indirimden de yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
4.2. 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan, “Bu fıkra ve diğer ilgili mevzuatla sağlanan sigorta prim desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle uygulanır.” hükmüne istinaden, işverenin Türkiye genelinde;
• Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası
ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması
halinde, öncelikle 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı)
bendinde öngörülen beş puanlık prim desteğinden, ardından diğer prim
teşviklerinden,
• Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası
ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması halinde
ise, beş puanlık indirim uygulanmaksızın sadece ilgili kanunlarda yer alan prim
teşviklerinden,
yararlanılabilecektir.(Bu yazının tamamını okumak ve Yayınlarımız’a abone olmak için tıklayınız.)